“W Ukrainie” czy “na Ukrainie”? Rada Języka Polskiego rozwiewa wątpliwości
“Lepiej pisać o wojnie w Ukrainie niż na Ukrainie“
Rada Języka Polskiego opublikowała na swojej stronie wpis pt. “Opinia Rady Języka Polskiego w sprawie wyrażeń w Ukrainie / do Ukrainy i na Ukrainie / na Ukrainę”, która dotyczy tego, jakim zwrotem posługiwać się w kontekście naszych wschodnich sąsiadów. Przypomnijmy: od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę trwa dyskurs na temat tego, czy nie powinno zaprzestać się używania zwrotu “na Ukrainę”, który od wielu lat zadomowił się w naszym języku i jest właściwie naturalnym wyrażeniem dla większości Polaków. W tym przypadku zmiana na “w Ukrainie” miała by podkreślać suwerenność Ukraińców i być jedną z form miękkiego wsparcia w obronie przed rosyjskim agresorem.
Zobacz też: Polacy kupią Bayraktara dla Ukrainy. Zbiórka przebiła już 22,5 mln zł
Jak do sprawy odnosi się RJP? Według wpisu, obydwie formy są poprawne, jednak ze względu na okoliczności oraz odbiór dyskursu, rada zaleca aby stosować konstrukcję “w Ukrainie”.
Od kilku lat składnia do Ukrainy/Białorusi, w Ukrainie/Białorusi wyraźnie zwiększa frekwencję w polszczyźnie, nie bez znaczenia dla refleksji nad językiem były rewolucje w obu krajach, a ostatnio rosyjska agresja na Ukrainę. […] W wypadku Ukrainy jest jeszcze więcej językowych argumentów za konstrukcjami w Ukrainie / do Ukrainy. Oficjalna nazwa tego państwa nie zawiera słowa republika ani innego – brzmi po prostu Ukraina. Nie możemy więc wybrać wersji bardziej oficjalnej i łączyć przyimka w ze słowem republika, tak jak to robimy z nazwami innych państw (por. oficjalne: w Republice Białorusi/Republice Litewskiej), gdyż taka wersja nie istnieje. Biorąc pod uwagę szczególną sytuację i szczególne odczucia naszych ukraińskich przyjaciół, którzy wyrażenia na Ukrainie, na Ukrainę często odbierają jako przejaw traktowania ich państwa jako niesuwerennego, Rada Języka Polskiego zachęca do szerokiego stosowania składni w Ukrainie i do Ukrainy i nie uznaje składni z na za jedyną poprawną (jak można przeczytać w drukowanych wydawnictwach poprawnościowych). Przyimki w oraz do są zalecane szczególnie w języku publicznym (urzędowym, prasowym) i w tych kontekstach, w których moglibyśmy zastąpić słowo Ukraina wyrażeniem państwo ukraińskie. Piszmy więc wizyta prezydenta w Ukrainie, a nie na Ukrainie. Lepiej pisać o wojnie w Ukrainie niż na Ukrainie, choć druga wersja też nie jest niepoprawna.
Rada Języka Polskiego
Co ciekawe, rada odniosła się również do tego, jak podchodzić do tej kwestii w przypadku takich państw jak Białoruś, Słowacja czy Węgry.
Uznajmy konsekwentnie, że podobnej ewolucji podlegają także połączenia z nazwami Białoruś, Litwa, Łotwa, Słowacja oraz Węgry, wszystkie one mają potwierdzenie w źródłach historycznych z przyimkami w oraz do, nawet do Węgier i we Węgrzech. Takie połączenia można akceptować i dziś, choć obywatele tych państw na ogół nie protestują przeciw polskiemu przyimkowi na.
Rada Języka Polskiego