Walentynki to święto zakochanych, które obchodzimy 14 lutego. Nazwa ta pochodzi od imienia świętego Walentego, którego wspominamy tego dnia w kalendarzu liturgicznym. Jednak początków walentynek należy doszukiwać się w pogańskim Rzymie. 15 lutego obchodzono Dzień Płodności i Macierzyństwa na cześć boga płodności Faunusa Lipercusa. W przeddzień obchodów odbywała się miłosna loteria. Imiona dziewcząt zapisywano na kartkach papieru po czym losowali je chłopcy.

Luperkalia były na tyle popularne, że utrzymywały się aż do końca V stulecia. Zniesiono je dopiero w 496 r. za decyzją papieża Gelaza I, zastępując je najbliższym w kalendarzu liturgicznym świętem męczennika Walentego.

Kim był święty Walenty?

Święty Walenty żył w III w., i był biskupem Terni pod Rzymem. Duchowny zginął śmiercią męczeńską w czasach prześladowania chrześcijan. Całą swoją posługę asystował męczennikom w czasie ich procesów i egzekucji. Historia św. Walentego jest jednak owiana tajemnicą, a wiadomości o nim są dość skąpe i niejednoznaczne.

Mówi się, że święty żył za czasów panowania cesarza Klaudiusza II Gotyckiego. Władca zabronił mężczyznom w wieku 18-37 lat wchodzenia w związki małżeńskie, ponieważ mieli się skupić na wojnach. Św. Walenty sprzeciwił się cesarzowi i udzielał ślubów w tajemnicy. Legenda mówi, że sekret wyszedł na jaw, a patron zakochanych został pojmany i stracony.

Jednak przed egzekucją, Walenty zakochał się w niewidomej, adoptowanej córce strażnika Asteriusa. Dziewczyna pod wpływem siły ich uczucia miała odzyskać wzrok. W przeddzień egzekucji, duchowny napisał do ukochanej list, podpisując go znaną dzisiaj frazą “Od Twojego Walentego”.

Jak zakochani obchodzą walentynki w innych częściach Europy?

Do Polski obchody walentynkowe trafiły wraz z kultem świętego Walentego z Bawarii i Tyrolu. Popularność uzyskały jednak dopiero w latach 90. XX w. 14 lutego jest obchodzony w Polsce z dozą rezerwy, ponieważ nie wszyscy uznają to święto. Tego dnia zakochani wręczają sobie drobne upominki, wychodzą na romantyczne kolacje czy randki.

#1 Włochy

14 lutego to we Włoszech La Festa Degli Innamorati (święto zakochanych). Tradycja walentynek sięga już czasów rzymskich – Luperkaliów, czyli obchodów związanych z cyklem życia i śmierci. Mówi się, że z okazji święta na cześć boga płodności Luperco, wrzucano do urny karteczki z imieninami kobiet i mężczyzn, które później były losowane i łączone w pary. Tak dobrana para musiała żyć razem przez następny rok, aż do otrzymania daru płodności.

W V w. papież Gelazjusz I postanowił zmienić profil tego święta i poświęcić je miłości, ale już bez podtekstów seksualnych. Święto to zostało poświęcone Świętemu Walentemu z Terni z Umbrii, który do dziś kojarzony jest z miłością i jest jej patronem. Od tego momentu młodzi Włosi w niedzielę poprzedzającą walentynki składają w Bazylice w Terni przyrzeczenia miłości.

#2 Niemcy

Obchody św. Walentego nie różnią się zbytnio od świętowania w innych krajach europejskich. Symbolem walentynek są przede wszystkim czerwone róże oraz czekoladowe lub piernikowe słodycze w kształcie serca. Jeśli czekoladki to koniecznie z marcepanu, a jeśli piernik to w polewie lukrowej z miłosnymi wzorkami. Jednak jeden element niemieckich walentynek zasługuje na szczególną uwagę – świnia. Dlaczego akurat to zwierzę? Ponieważ w Niemczech jest symbolem dobrobytu i pożądania. Tym samym często obok serduszek, na kartkach walentynkowych pojawi się świnia.

#3 Anglia

To właśnie tam urodził się jeden z najwybitniejszych dramaturgów literatury angielskiej, William Szekspir, autor romantycznej historii o Romeo i Julii. Tym samym wydawać by się mogło, że Anglicy zamiłowanie do romantyzmu muszą mieć we krwi. Obecnie walentynki celebrowane są w mocno komercyjnym charakterze – zakochani wręczają sobie romantyczne prezenty, idą do kina czy na kolacje.

Dawniej jednak 14 lutego świętowany był zupełnie inaczej. Sąsiedzi odwiedzali się nawzajem z dziećmi przebranymi za dorosłych. Obdarowywano się ręcznie wykonanymi kartkami w kształcie serca, a do tego wspólnie śpiewano piosenki o miłości m.in. utwór the Beatles “All You Need Is Love”.

#4 Walia

Na zachód od Anglii, tradycja walentynkowa prezentuje się nieco inaczej. Historyczna celtycka kraina celebrowała zwyczaj skromnego wyznawania miłości. Tego dnia wybranki otrzymywały od chłopców ręcznie rzeźbione łyżki zwane łyżkami miłości. Na wystruganym kawałku drewna mężczyźni zamieszczali symbole, stanowiące deklarację uczucia.

• Serce – Moje serce jest Twoje
• Kule – Ilość dzieci
• Łańcuch – Razem na zawsze
• Podkowa – Powodzenia
• Dzwon – Ślub
• Dłonie – Przyjaźń
• Okulary – Chcę wiedzieć więcej o Tobie
• Statek – Spokojna podróż przez życie
• Kotwica – Chcę się ustatkować
• Żonkil – Miłość, Przywiązanie albo symbol Walii
• Krzyż Celtycki – Wiara, małżeństwo
• Smok – Symbol opieki, także symbol Walii

Święto zakochanych obchodzi się tam już 25 stycznia. Zamiast dnia świętego Walentego, obchody określa się dniem świętej Dwynwen. Współcześnie rzeźbione łyżki wciąż są tradycyjnym prezentem na walentynki, a przy tym niezwykłą pamiątką z Walii.

#5 Państwa skandynawskie

Norweska nazwa walentynek to Alle Hjerters Dag (tzw. Dzień Wszystkich Serc). Tego dnia zakochani zapraszają na kolacje, wychodzą na romantyczne spacery czy wręczają sobie prezenty na walentynki. Jednak nieco inaczej wygląda to w Danii, ponieważ tam funkcjonuje zwyczaj wypisywania zabawnych rymowanek na ozdobnych kartkach. Imię adresata ukryte jest w wykropkowanym podpisie.

Natomiast Szwedzi do tematu podchodzą w hucznym stylu. Przyjaciele i rodziny spędzają wolny czas w gronie znajomych, a obowiązkowym elementem spotkania są malinowe galaretki w kształcie serca. W duchu przyjaźni świętują także Finowie i Estończycy, ponieważ celebrują Ystävänpäivä czyli Dzień Przyjaciół. Wierzą, że miłość przemija, a przyjaźń pozostaje na zawsze.